همه چیز درباره طناب پلاستیکی
یک طناب پلاستیکی ضخیم وقدرتمند از واحدها یا هستههای مشابه یکسان، کوچک و نازک تشکیل شده است. یعنی یک طناب از تعدادی نخ، فیبر یا ریشه تشکیل شده است که به هم دیگر پیچده یا بافته شدهاند. طناب در این حالت قدرتمندتر خواهند بود و با قدرت کششی مناسب میتوان از آنها برای کشیدن و بلندکردن اجسام استفاده کرد.
ساخت
طناب پلاستیکی ممکن است از مواد رشتهای و بلند ساخته شده باشد اما به صورت کلی دارای فیبرهای طبیعی یا مصنوعی خواهد بود. در نتیجه قدرت، وزن، کشسانی، مقاومت و رنگ یک طناب وابسته به اجزای سازندهاش یعنی رشتهها است. به کار گیری رشتههای نازک در یک طناب با قطر ضخیمتر ماهیتهای فیزیکی و شیمیایی واحدهای سازنده را تغییر نمیدهد. بلکه بعضی از خواص فیزیکی را مقاومت در برابر کشش افزایش میدهد.
فیبرهای مصنوعی به صورت قابل نوجهی ار رقبای طبیع خود قدرتمندتر هستند. طناب مصنوعی مثلا یک طناب پلاستیکی قدرت کششی بیشتری دارد، در برابر پوسیدگی مقاومتر است و میتواند به گونهای ساخته شود که روی آب شناور باشد. طناب پلاستیکی دارای نقاط ضعفی هم هست مثل این که ممکن است راحتتر سر بخورد و راحتتر به وسیله اشعه فرابنفش تجزیه بشود. تقریبا هر نوع رشته و یا فیبری را با روش مناسب میتوان به طناب تبدیل کرد. حتی مو را نیز میتوان با بافتن به شکل یک طناب درآورد.
جنس فیبرهای مصنوعی
طناب پلاستیکی میتواند از جنس پلیپروپلین، نایلون، پلیاسترها، پلیاتیلین، آرامیدز و آکریلیکز باشد. بعضی از انواع طناب پلاستیکی ممکن است از چند نوع رشته تشکیل شده باشند و یا رشتههای دوگانه داشته باشند. البته طنابها میتوانند از جنس فلزی یا ابریشمی هم باشند که این نوع طنابها کمتر در دسترس هستند.
پیچیده یا بافته شدن رشتهها سبب میشود تا آنها در کنار یکدیگر نگه داشته شوند و همچنین باعث میشود وزن حمل شده به صورت یکسان بین رشتههای مختلف پخش شود. بدون بافته شدن رشتهها در یک طناب پلاستیکی، همیشه رشتهای که طول کمی کوتاهتر داشته باشد، مقدار بیشتری از کل وزن را تحمل خواهد کرد. این موضوع سبب میشود تا طناب به راحتی شکست بخورد و ابتدا قسمتهای کوتاه کش بیایند و بریده شوند و سپس سایر رشتهها.
طناب پلاستیکی پیچیده شده رایجترین و مرسومترین انواع طناب در طول تاریخ معاصر است. این نوع طنابها به صورت معمول دارای سه رشته هستند که به صورت راستگرد به دور یکدیگر پیچیدهاند.
اندازه طناب پلاستیکی
از آن جایی که طنابها در طول تاریخ کاربردهای زیادی داشتهاند، سیستمهای مختلفی هم برای اندازهگیریشان وجود دارد. طنابهایی که قطری بیشتر از 25.4 میلیمتر یا 1 اینچ داشته باشند، بزرگ محسوب میشوند؛ مثل طنابهای به کار گرفته شده در کشتیها. عددی که منابع برای طنابهای بزرگ ارائه میدهند برحسب اینج است. اما در حال حاضر سیستم جهانی استاندارد برای اندازه طنابها بر اساس جرم در واحد طول است. در سیستم متری، این واحد برابر است با کیلوگرم در یک متر از طناب.
کاربرد
طنابها از زمان ماقبل تاریخ به کار میرفته اند و با پیشرفت انسانها کاربردهای بیشتری پیدا کردهاند. کاربردهایی که ممکن است در نگاه اول به چشم نیایند. طناب پلاستیکی میتواند در حوزههای مختلفی مثل ساختمانسازی، دریانوردی، اکتشاف، ورزش و… به کار برود. به صورت کلی دو نوع پیچش در طنابها از نوع جهت پیچش وجود دارد. نوع پیچش z که راستگرد است و نوع پیچش s که چپگرد است.
طنابهای پیچخورده
برای ساخت یک طناب پلاستیکی ابتدا باید رشتهها پیچیده و تاب بخورند. دوم رشتهها در کنار یکدیگر پیچ میخورند تا طناب را شکل دهند. جهت پیچش اولیه رشتهها با جهت ثانویه، مخالف یکدیگر هستند. به این ترتیب طناب به صورت یک واحد پایدار و متحد شکل میگیرد.
یکی از نقاط ضعف این نوع طنابها این است که هر کدام از رشتههای تشکیل دهنده طناب ممکن است در نقاط مختلف و متعدد زیادی دچار سایش شوند. در نهایت این نقاط سایش یافته ممکن است در اندازههای چند سانتیمتری بریده شوند که در این صورت این برشها قابل تشخیص نیستند. طنابهای پیچشی ممکن است در هنگام استفاده در بعضی نقاط پیچش خود را از دست بدهند. این اتفاق میتواند سبب چرخش بار، کش آمدن و و گره خوردن طناب بشود.
از این مطلب هم دیدن نمایید: فروشگاه برق شینال
طناب پلاستیکی بافته شده
همانطور که گفته شد طنابها ممکن است از سه یه تعداد بیشتری رشته تشکیل شده باشند. طناب پلاستیکی مدرن بافته شده شامل پوششهای بافته شده لولهای شکل در اطراف رشتهها هم میشوند. البته خود رشتهها هم میتوانند بافته شوند. بعضی انواع طناب پلاستیکی بافته شده با هستههای بافته نشده دارای برتری خاصی هستند. این طنابها وقتی در معرض فشار قرار میگیرند، نیروی زیادی را به علت پیچش تحمل نمیکنند. این برتری در زمانی مطرح است که طناب در حال تحمل وزن یک جسم آویزان است مثل هنگام آویزان شدن یک کوهنورد از صخره.
طناب پلاستیکی بافته شده معمولا از جنس نایلون، پلیاستر و پلیپرولین است. نایلون به علت قدرت و خاصیت کشسانیاش به کار گرفته میشود. هرچند نایلون آب را به خود جذب نمیکند و در این حالت قدرتش 10 تا 15 درصد کم میشود. پلیاستر تا 90 درصد از قدرت نایلون را دارد اما کشسانی کمتر و مقاومت بیشتری در برابر اشعه فرابنفش و سایش دارد.
همچنین در تماس با آب قدرتش کم نمیشود. پلیپروپلین به علت ارزان سبک بودن انتخاب میشود. اما مقاومت محدودی در برابر اشعه فرابنفش و گرما دارد و در برابر اصطحکاک نیز حساس است. ولی این جنس از طناب پلاستیکی روی آب شناور میماند.
طناب پلاستیکی بافته شده از تعداد زوج عدد(معمولا 8 یا 12) رشته تشکیل شده است و در یک طرح دایرهوار بافته میشود. در یک نوع طناب رشتهها به گونهای هستند که نصف رشتهها ساعتگرد و نصف دیگر در جهت مخالف گردش خواهند کرد. ناحیهای که در وسط باقی میماند ممکن است کوچک یا بزرگ باشد.
گاهی یک لایه دیگر از رشتههای بافته شده در داخل این فضای خالی قرار میگیرد که جنس آن میتواند یکسان یا مخالف جنس طناب پلاستیکی در لایه خارجی باشد. لایه خارج میتواند برای مقاومت در برابر فرسایش باشد و لایه داخلی برای قدرت.
انواع دیگر طناب پلاستیکی
انواعی از طناب پلاستیکی وجود دارد که دارای یک هسته پیچ خورده و یک لایه بیرونی بافته شده هستند.
طنابهای بافت مربعی(plaited) طنابهایی هستند که از بافتن رشتههای پیچ خورده تشکیل شدهاند. این طنابها استعداد کمتری برای گره خوردن نسبت به طنابهای پیچ خورده دارند و انعطاف و کاراییشان وابسته به جنس مواد به کار رفته خواهد بود.
نوع دگیری از طناب(brait) ترکیبی خواهد بود از طنابهای بافته شده معمولی و مربعی که همانند مثال قبلی برخلاف طنابهای پیخ خورده در هنگام فشار به دور خود نمیچرخد. همچنین دارای خاصیت جذب انرژی نیز است. به همین علت در صنعت کشتیرانی برای استفاده در قلابها لنگر اندازی استفاده میشود.
همان طور که گفته شد، ترکیبهای بیشماری از طناب پلاستیکی را میتوان با استفاده از رشتههای ساده ایجاد کرد. ترکیباتی که معیار به کار گیریشان تعادلی است که بین سبکی، استقامت و کشسانی برقرار میکنند.